Kampania Legalna Żywność Lokalna

Kampania społeczna na rzecz umożliwienia małym gospodarstwom rolnym sprzedawania bezpośrednio konsumentom przetworzonych i nieprzetworzonych żywnościowych produktów lokalnych z upraw własnych i własnego chowu.

Dzięki Kampanii, zainicjowanej przez Fundację Partnerstwo dla Środowiska i Małopolską Izbę Rolniczą (pod koniec 2012 roku!), możemy już dziś, zgodnie z ostatnimi zmianami w prawie, kupować bezpośrednio żywnościowe produkty nieprzetworzone i przetworzone od rolnika. Przede wszystkim, chodzi o produkty przetworzone takie jak: dżemy, konfitury, soki, przetwory domowe, przeciery, mąki, kasze, oleje, domowe nalewki, cydry, wina, ser biały i masło

Aby legalnie sprzedawać bezpośrednio konsumentom, rolnicy muszą spełnić obowiązujące wymogi sanitarne oraz podatkowe, które są wyliczone w ustawach i rozporządzeniach regulujące tzw. „sprzedaż bezpośrednią” (tj. sprzedaż bezpośrednia, dostawy bezpośrednie, sprzedaż marginalna, lokalna, ograniczona (MLO), Rolniczy Handel Detaliczny oraz ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych). Wiele przepisów zostało zmienionych przez ustawodawcę w celu dostosowania ich do potrzeb, uwarunkowań i możliwości małych gospodarstw rolnych, i co za tym idzie, w celu umożliwienia konsumentom bezpośredni dostęp do produktów żywnościowych wytwarzanych przez rolników.

W 2013 roku, Fundacja oraz współpracujące z nią organizacje stworzyły propozycję pożądanych zmian w prawie. W marcu 2013 w Sejmie RP powstała Podkomisja ds. sprzedaży bezpośredniej w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu wypracowania i wdrożenia stosownych regulacji prawnych. Fundacja oraz jej partnerzy aktywnie uczestniczy w pracach tej Podkomisji. W wyniku prac Komisji, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Sejm RP wprowadził pierwsze zmiany prawne w zakresie przepisów sanitarnych i podatkowych, umożliwiających od 1.01.2016 przetwórstwo i sprzedaż produktów przetworzonych przez rolników.

W 2016 roku, nowy Rząd wprowadził kolejne zmiany w przepisach, z korzyścią dla rolników i konsumentów, wprowadzając tzw. „Rolniczy Handel Detaliczny” nową ustawą. Od 1.01.2017, rolnicy mogą przetwarzać i sprzedawać produkty ze swoich własnych upraw bezpośrednio konsumentom końcowym – indywidualnymi i zbiorowym!

W dniu 16.11.2016, Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników, a z kolei Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wprowadził stosowne Rozporządzenia –http://www.minrol.gov.pl/Ministerstwo/Biuro-Prasowe/Informacje-Prasowe/Rolniczy-handel-detaliczny-bedzie-mozliwy.

Nowe przepisy regulujące Rolniczy Handel Detaliczny są dostępne poniżej.

Wyzwanie na dziś to umożliwienie rolnikom i konsumentom wykorzystanie potencjał i możliwości, które dają nam nowe przepisy. Kluczowe znaczenie mają dziś – i będą miały w najbliższej przyszłości – systemy dystrybucji, które łączą konsumentów bezpośrednio z producentami. Chodzi o tzw. przedsięwzięcia Krótkich Łańcuchów dostaw Żywności (KŁŻ) – takie jak nasz system sprzedaży Produkt Lokalny z Małopolski – które dają możliwość konsumentom i producentom angażować się w działania, które zapewniają ciągłości dostaw autentycznych produktów wiadomego pochodzenia. 

Budując i propagując przedsięwzięcia KŁŻ, będziemy aktywnie monitorować i propagować kolejne zmiany w przepisach, aby szerzyć w Polsce łatwiejszy dostęp do zdrowych i naturalnych produktów wprost od rolnika. Zainteresowanych włączeniem się w nasze działania zachęcamy do kontaktu z nami (adres email: rafal.serafin@fpds.pl).

Jeśli reprezentujesz organizację, która chciałaby włączyć się w nasze działania, kliknij tutaj

Jeśli jesteś osobą prywatną i chciałbyś nam pomóc, napisz do nas!

OBOWIĄZUJĄCE PRAWO

Obowiązujące (nadrzędne) Prawo Unii Europejskiej dot. bezpieczeństwa żywności

Zgodnie z rozporządzeniem WE 178/2002, Rozdział II (Pobierz Tutaj), przepisy prawa żywnościowego dotyczą wszystkich etapów produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności. W procesie produkcji i dystrybucji żywności nie można stosować metod produkcyjnych i technologii, które nawet w niewielkim stopniu mogłyby doprowadzić do uszczerbku na zdrowiu konsumenta. Każda żywność uznana za niebezpieczną nie może zostać wprowadzona do obrotu, a odpowiedzialność za bezpieczeństwo tej żywności ponosi przedsiębiorca. W przypadku stwierdzenia niezgodności z wymogami w zakresie bezpieczeństwa żywności każdy podmiot działający na rynku spożywczym musi rozpocząć postępowanie w celu identyfikacji i wycofania danej żywności z rynku oraz powiadomić o tym właściwe władze.

Producenci muszą spełnić wymogi wynikających z kluczowych rozporządzeń:

  • Rozporządzenie Komisji Europejskiej WE 852/2004 ws higieny środków spożywczych, do pobrania tutaj oraz wytyczne dotyczące wykonania niektórych przepisów rozporządzenia, do pobrania tutaj.
  • Rozporządzenie Komisji Europejskiej WE 853/2004 ws. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego,  Pobierz Tutaj
  • Rozporządzenie Komisji Europejskiej WE 854/2004  ustanawiające szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi, Pobierz Tutaj
  • Rozporządzenie  Komisji Europejskiej WE 882/2004 ws. kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt, Pobierz Tutaj

PRAWO KRAJOWE

Prawo krajowe reguluje kwestie bezpieczeństwa żywności oraz podatkowe.

Kluczowe akt prawny regulujący bezpieczeństwo żywności to Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2006 nr 171 poz. 1225) –Pobierz Tutaj

Rolniczy Handel Detaliczny (obowiązujące od 1.01.2017)

Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników Pobierz Tutaj

Rozporządzenia:

1. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakresu i sposobu jej dokumentowania (Dz. U. poz. 2159), Pobierz Tutaj

2. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie rejestru zakładów produkujących produkty pochodzenia zwierzęcego lub wprowadzających na rynek te produkty oraz wykazów takich zakładów (Dz. U. poz. 2192) Pobierz Tutaj

3. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie sposobu ustalania weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (Dz. U. poz. 2161). Pobierz Tutaj

Inne przepisy regulujące „sprzedaż bezpośrednią”:

Przepisy regulujące bezpieczeństwo żywności:

1. Sprzedaż bezpośrednia – Rozporządzenie 1393 Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2004, do pobrania tutaj

2. Rejestracja zakładów umieszczające produkty pochodzenia zwierzęcego na rynek – Rozporządzenie 1395 Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 maja 2004, tutaj

3. Wymagania weterynaryjne przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży bezpośredniej – Rozporządzenie 38 Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 grudnia 2006, do pobrania tutaj

4. Wymagania weterynaryjne w małych zakładach produkujące produkty pochodzenia zwierzęcego – Rozporządzenie 629 Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia  19 maja 2010, do pobrania tutaj

5. Warunki działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej (MOL) – Rozporządzenie 753 Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 czerwca 2010, do pobrania tutaj

Przepisy regulujące kwestie podatkowe:

Ustawa z dnia 09.04.2015 o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Do pobrania tutaj.

 

Dokumenty historyczne – nasze postulaty, wnioski i opinie:

2015

03 czerwca 2015 – Uwagi dotyczące Projektu Wytycznych Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej przy produkcji żywności niezwierzęcego pochodzenia w warunkach domowych z wykorzystaniem surowców roślinnych z własnych upraw. Do pobrania tutaj.

18 maja 2015Apel zachęcający do zgłaszania uwag i wniosków dotyczących zmian prawnych w zakresie bezpieczeństwa żywności. Do pobrania tutaj.

06 maja 2015 – Informacja nt. sprzedaży bezpośredniej po podpisaniu przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego ustawy o zmianie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Do pobrania tutaj.

15 kwiecień 2015 – Sprawozdanie z posiedzenia Senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które odbyło się w dniu 14.04.2015 na temat zmiany w ustawie o podatku dochodowym dotyczącym sprzedaży bezpośredniej. Do pobrania: tutaj.

14 kwiecień 2015 – Nasza opinia do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Senatu RP dot. zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Do pobrania tutaj.

13 marca 2015 – Projekt wprowadzenia pojęcia „rolniczej działalności powiązanej” do prawa podatkowego opracowany przez Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej. Projekt do pobrania tutaj oraz list intencyjny tutaj.

marzec 2013 – Legalna Żywność Lokalna – postulowane zmiany prawne (wersja aktualizowana 25 czerwca 2013), do pobrania tutaj

02 luty 2015 – Informacja do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi ws. dostaw bezpośrednich – podziękowanie za przesłanie rozporządzenia do notyfikacji Komisji Europejskiej i państwom członkowskim Unii Europejskiej. Do pobrania: tutaj.

2014

22 stycznia 2014 – Proponowane zmiany w przepisach, regulujące działalność rolników polegająca na przetwarzaniu i sprzedaży produktów rolnych, pochodzących z własnej uprawy lub hodowli na małą skalę – proponowane na Podkomisji ds. sprzedaży bezpośredniej w dniu 22.01.2014 przez Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Fundację Partnerstwo dla Środowiska i Małopolską Izbę Rolniczą. List przewodni do pobrania tutaj i proponowane zmiany do pobrania: tutaj

24 marca 2014 – Informacja Fundacji Partnerstwo dla Środowiska – „Konsumenci Francuscy chcą sprzedaży bezpośredniej, Polscy też”, do pobrania: tutaj

25 kwietnia 2014 – Informacja Fundacji Partnerstwo dla Środowiska ws. konsultacji społecznych projektów rozporządzeń dot. sprzedaży bezpośredniej, do pobrania: tutaj

19 czerwca 2014 – Informacja Fundacji Partnerstwo dla Środowiska – „Kiedy będziemy mogli kupić (legalnie) masło od rolnika”, do pobrania:tutaj

23 czerwca 2014 – Uwagi i wnioski Fundacji Partnerstwo dla Środowiska, Małopolskiej Izby Rolniczej, Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej, Polskiej Izby Produktów Regionalnych i Lokalnych oraz Tatrzańskiej Agencji Rozwoju i Promocji Kultury do projektów rozporządzeń dot. ułatwień dla sprzedaży bezpośredniej przedstawionych na posiedzeniu Podkomisji nadzwyczajnej do spraw zmian legislacyjnych dotyczących sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych Komisji Rolnictwa Sejmu RP w dniu 24.04.2014 – do pobrania: tutaj

27 sierpnia 2014 – Informacja Fundacji Partnerstwo dla Środowiska – „Masło będziemy mogli kupić od rolnika już w 2015 roku”. Do pobrania: tutaj

20 września 2014 – Uwagi i wnioski Fundacji Partnerstwo dla Środowiska, Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Małopolskiej Izby Rolniczej, Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego, Tatrzańskiej Agencji Rozwoju, Promocji i Kultury oraz Stowarzyszenia Gościniec 4 Żywiołów dot. Projektu Rozporządzenia Ministra Zdrowia ws. dostaw bezpośrednich środków spożywczych – projekt z dnia 24 lipca 2014 (zgłoszone w ramach konsultacji społecznych). Do pobrania: tutaj

24 października 2014 – Informacja do Ministra Zdrowia ws. dostaw bezpośrednich – nowych możliwości dla rolników i konsumentów. Do pobrania: tutaj.

26 października 2014 – Apel do Posłów Podkomisji Nadzwyczajnej Komisji Finansów Publicznych i Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Sejmu RP do rozpatrzenia poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o swobodzie działalności gospodarczej oraz o bezpieczeństwie żywności i żywienia ( druk nr 2484) oraz o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw ( druk nr 2685) powołanej w dniu 25 września 2014. Do pobrania: tutaj.

Dokumenty związane ze zmianami prawnymi w zakresie bezpieczeństwa żywności:

6 maja 2013 – Biuro Analiz Sejmu: podstawowe bariery organizacyjne i prawne ograniczające sprzedaż bezpośrednią produktów lokalnych w Polsce, do pobrania: tutaj

13 czerwca 2013 – Stanowisko Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie możliwości legislacyjnych usprawniających sprzedaż bezpośrednią produktów rolnych, do pobrania: tutaj

27 czerwca 2013 – Biuro Analiz Sejmu: rozwiązania prawne i systemy sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych funkcjonujące w krajach Unii Europejskiej – do pobrania: tutaj

24 marca 2014 – Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych – do pobrania: tutaj

04 kwietnia 2014 – Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej – do pobrania: tutaj

09 kwietnia 2014 – Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej – do pobrania: tutaj (ocena skutków regulacji)

15 kwietnia 2014 – Stanowisko Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące prawnych uregulowań sektora żywności tradycyjnej, opartego o rolnictwo lokalne, lokalne przetwórstwo żywności i krótkie łańcuchy sprzedaży – do pobrania: tutaj

11 sierpnia 2014 – Projekt rozporządzenia ws. szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej – do pobrana: tutaj

26 sierpnia 2014 – Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia ws. dostaw bezpośrednich środków spożywczych – do konsultacji społecznych do 20 września 2014 – do pobrania: tutaj oraz Ocena skutków regulacji – do pobrania: tutaj

26 sierpnia 2014 – Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi ws. sprzedaży bezpośredniej – po konsultacjach społecznych – do pobrania: tutaj oraz uzasadnienie do pobrania: Część 1/2 tutaj i część 2/2 i raport z konsultacji społecznych do pobrania: Część 1/2 tutaj i część 2/2 tutaj oraz Ocena skutków regulacji do pobrania: tutaj

11 września 2014 – Pismo od Podsekretarzu Stanu Tadeusza Nalewajka w Ministerstwie Rolnictwa dot. uwag i wniosków Fundacji Partnerstwo dla Środowiska i jej partnerów. Do pobrania: tutaj.

3 października 2014 – Pismo od Ministra Rolnictwa informujące o zakończeniu konsultacji społecznych uzgodnień międzyresortowych ws. rozporządzenia dot. sprzedaży bezpośredniej. Do pobrania: tutaj.

8 października 2014 – Pismo od Ministra Spraw Zagranicznych ws. dostaw bezpośrednich (projekt rozporządzenie Ministra Zdrowia). Do pobrania tutaj.

26 luty 2015 – Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej. Do pobrania tutaj.

9 marca 2015 – Pismo od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi ws. dostaw bezpośrednich. Do pobrania tutaj.

30 kwietnia 2015Wytyczne Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej. Do pobrania tutaj.

Dokumenty związane ze zmianami prawnymi w zakresie podatków:

21 czerwca 2013 – Senacki projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dotyczący nieopodatkowanej sprzedaży przetworzonych produktów rolnych (Druk Sejmowy 1640) do pobrania: tutaj

luty 2014 – Projekt poselski PSL o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o swobodzie działalności gospodarczej oraz o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Do pobrania: tutaj

25 września 2014 – Komisja Finansów Publicznych i Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi Sejmu RP powołują Podkomisję Nadzwyczajną do rozpatrzenia poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o swobodzie działalności gospodarczej oraz o bezpieczeństwie żywności i żywienia (druk nr 2484 – pobierz tutaj) oraz o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2685 – pobierz tutaj).

 

Kontakt

rafal.serafin@fpds.pl

Razem zrobimy więcej!

Inicjatorzy kampanii:

Fundacja Partnerstwo dla Środowiska i Małopolska Izba Rolnicza

Wspierali nas:

Departament Rolnictwa Województwa Małopolskiego, Tatrzańska Agencja Rozwoju, Promocji i Kultury w Zakopanem, Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich FAOW, Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego, Powiatowe Centrum Funduszy Europejskich w Nowym Sączu, Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa, Stowarzyszenie Gościniec 4 Żywiołów, Stowarzyszenie Od Rolnika, Stowarzyszenie LGD Dunajec-Biała, Pogórzańskie Stowarzyszenie Rozwoju, Stowarzyszenie na Śliwkowym Szlaku, Małopolskie Stowarzyszenie Rolników Ekologicznych „Natura”